?Bitmiş üründeki metalin başarılı bir şekilde algılanması için metal dedektör bir elektrik alanı oluşturur. ⚡Metal bu elektrik alanından geçtiğinde onu bozar. Metal dedektörü bu distorsiyonu tanır ve bunu reddetme sistemini tetiklemek için kullanır. Ancak çeşitli sebeplerle bu işleyiş aksayabilir.

?Bu nedenle kritik bir kontrol noktası olarak metal dedektörler düzenli olarak izlenmelidir.

☑️Metal dedektör verifikasyonu ve validasyonu, ekipmanınızın gıda güvenliği programlarınızın gereksinimleri dahilinde çalıştığından emin olmak için temel süreçlerdir.

?Bu önemli adımlar göz ardı edildiğinde veya yanlış bir şekilde ele alındığında, uygunsuzluk ortaya çıkabilir ve üründeki kusurlar fark edilmeyebilir. Bu senaryolardan herhangi biri ise hem insan sağlığı hem de şirket için zararlı sonuçlar doğurabilir.

? Metal dedektör sonrasına kurulu ayırma sistemi ile metal ile kirlenmiş ürün akıştan çıkarılır. Bu ayırma sisteminin doğru çalışması da dedektörlerin çalışması kadar önemlidir. Bu nedenle hem dedektörün hem de ayırma sisteminin izlenmesi ve kontrol edilmesi zorunludur.

Metal dedektörün validasyonu (geçerli kılınması) ne zaman ve nasıl yapılır?

Metal dedektör validasyonunun amacı, metal tehlikesinin metal dedektör ile kontrol altına alındığına dair bir güvence sağlamaktır.

Metal dedektör, yanlış reddi en aza indirecek şekilde ayarlanır. Metal dedektör validasyonu gerçek üretim ortamında, küçükten büyüğe farklı boyutlardaki (mm) test kitleri ürünün farklı noktalarına konulup defalarca detektörden geçirilerek (örneğin her biri 30’ar kere) yapılır. Metal dedektör aralığının merkezine doğru gittikçe, metalin tespiti daha da zor olur. Test kitleri özelikle merkeze yakın geçirilmelidir. Geçerli kılma ile, en uygun test kiti limitleri de belirlenmiş olmaktadır.

Validasyon nerede ve ne zaman yapılır?

• Kurulum yerinde
• Gerçek üretim ortamında
• Kurulum ve devreye alma sırasında veya hemen sonrasında
• Ticari üretimden önce
• Herhangi bir değişiklik olduğunda (örneğin üründe, ürünün boyutu ve ağırlığında, ürün ambalajında, proses ortamında, dedektörün yerinde)

Metal dedektör validasyonu için bu konuda yetkin ve eğitimli bir kişi ve/veya firmadan destek almak gerekir.

Metal dedektörün verifikasyonu (doğrulaması) nasıl yapılır?

Amaç, seçilen sistemin amaçlandığı gibi çalıştığının ve tehlikenin kontrol altında olduğunun doğrulanmasıdır. Gerçek üretim ortamında yapılır. Doğrulama en az 6 ayda bir ya da yılda bir yapılabilir. Doğrulama ile aşağıdakiler kontrol edilir:

• Metal dedektör belirtilen hassasiyet standardına uygun çalışıyor
• Kontamine ürünü reddediyor
• Alarm/uyarı sistemi düzgün çalışıyor

Doğrulama bu konuda yetkin ve eğitimli bir personel ya da hizmet firması tarafından yapılmalıdır.

Dikkat Edilecek Hususlar

• Dedektör tarafından reddedilen ürünün konulduğu ve sadece yetkili kişinin erişebildiği bir kilitli dolap, vb. olmalı
• Metal dedektör kontrol kayıtlarında her üç metal test kiti ile kontrol edildiğine dair kayıt olmalı
• Metal dedektör proses başlangıcı ve bitiminde kontrol edilmeli
• Metal dedektör kurulumu son ürünün paketlenme noktasına yakın olmalı (eğer metal dedektör son paketleme noktasına yakın kurulu değilse, metal dedektörden sonraki proses basamaklarından gelebilecek metal riskleri değerlendirilmeli, hat üzerindeki metal aksamlar gerektiğinde görsel olarak kontrol edilmeli)
• Metal dedektör bant hızı ve dedektör reddetme ünitesi senkronize bir şekilde çalışmalı
• Ürün değişikliklerinde (eğer hassasiyeti etkileyen farklı ürünse) metal dedektör tekrar ayarlanmalı
• Metal dedektör ayarını sadece yetkili ve eğitimli kişi yapmalı ve ayar göstergesi şifreli olmalı
• Metal dedektör test kitleri üzerinde çapları ve metal türü yazmalı
• Metal dedektör test kitlerinin sertifikaları olmalı
• Mümkün olduğu durumlarda, test kitleri ürün içine yerleştirilerek detektörden geçirilmeli
• Test kitleri metal dedektör açıklığının merkezine mümkün olduğunca yakın geçirilmeli
• Metal dedektörde arıza emniyetli bir sistem varsa (failsafe system) (örneğin reddetme ünitesinin basınçlı hava ile çalıştığı durumlarda hava beslemesinin arızalanması durumunda alarmın devreye girmesi) bu sistemin ara sıra kontrolü yapılmalı
• Reddedilen ürünler ve dedektör tarafından yanlış reddetme durumları trend analizi yapmak için kaydedilmelidir.

Kaynak: 

• https://www.storcan.com/uploads/products/documents/125-the-metal-detection-guide.pdf
• IFS Foreign Body Management Guide