Dilek Kurt

Gıdalarda Raf Ömrü Belirleme Adımları

pexels-mehrad-vosoughi-36879991

Raf ömrü, ürünün etiket beyanında yer alan ve belirtilen saklama koşullarına uyulması halinde duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerini koruduğu süre olarak tanımlanmaktadır.

Gıda
✅ Tüketileceği zamana kadar güvenli kalmalı, yani saklama sırasında gıdada patojenik bakteri üremesi veya toksin (bakteri ve mantar) üremesi nedeniyle gıda zehirlenmelerine neden olmamalıdır

✅ Tüketicinin kabul edilemez bulacağı herhangi bir şekilde kalitesi bozulmamış olmalı (tekstür, tat, koku, görünüm vb.)

✅ Etikette listelenen hiçbir besin maddesi önemli miktarlarda kaybolmamalıdır.

?Gıdanın raf ömrü ürün satışa sunulmadan önce üretici tarafından belirlenmelidir. Üretici ürünün son tüketilebileceği günü bildirmek zorundadır.

?Raf ömrü süresi her gıda türü için farklılık göstermektedir. Sütler, etler, peynirler, bakliyat, sebze-meyveler, fırıncılık ürünleri, dondurulmuş ürünler için raf ömrü süreleri birbirinden farklıdır.

Raf Ömrü Belirleme Adımları

  1. Gıdaların bozulmasına veya güvensiz hale gelmesine neyin sebep olabileceğini belirleyin.
  2. Hangi testleri yapacağınızı belirleyin
  3. Raf ömrü çalışmasını planlayın
  4. Raf ömrü belirleme çalışmasına başlayın
  5. Raf ömrünü belirleyin (geçerli kılın)
  6. Raf ömrünü belirli aralıklarla izleyin (doğrulayın)

1.Gıdaların bozulmasına veya güvensiz hale gelmesine neden olabilecek bazı faktörler

  • Gıdanın içindeki bileşenler ve kullanım miktarları
  • Su aktivitesi
  • pH
  • Oksijen mevcudiyeti
  • Kimyasal koruyucular
  • Uygulanan prosesler
  • Ambalaj tipi
  • Depolama ve dağıtım koşulları

2.Hangi testleri yapacağınızı belirleyin

  • Duyusal testler
  • Mikrobiyolojik testler
  • Kimyasal testler
  • Fiziksel testler

3.Raf ömrü çalışmasını planlayın

  • Yapılacak testler
  • Çalışma süresi ve testlerin yapılma sıklığı
  • Test edilecek numune sayısı
  • Testin yapılacağı periyot (örneğin yazın sıcak koşullarda)

4.Raf ömrü belirleme çalışmasına başlayın

  • Test numunelerinin belirlenen sıklıklarda belirlenen testlere tabi tutulması ve sonuçların kaydedilmesi

5.Raf ömrünü belirleyin (geçerli kılın)

  • Gıda güvenliği ve kalitesi için kabul edilebilir sürenin belirlenmesi
  • Belirlenen raf ömrü ideal depolama koşullarına dayalı bir tahmindir bu nedenle değişken depolama koşulları da dikkate alınarak bir güvenlik payı bırakılmalıdır (belirlenen raf ömründen daha kısa bir raf ömrünü vermek)

6.Raf ömrünü belirli aralıklarla izleyin (doğrulayın)

  • Belirli aralıklarla ürün raf ömrünün doğrulanması gereklidir
  • Ürün numuneleri, dağıtım ve perakende sistemi içerisindeki çeşitli noktalardan da alınabilir.
  • Bu test, raf ömrünün uygun olmadığını gösteriyorsa, raf ömrü tekrar belirlenmelidir.

Raf ömrü geçerli kılma ne zaman yapılır?

  • Yeni bir ürün tasarımı ve geliştirmesi yapıldığında
  • Ürün piyasaya arz edilmeden önce (müşteriye veya tüketiciye satılmadan önce)
  • Ürünün formulasyonunda ve/veya ambalajında bir değişiklik olduğunda
  • Ürünün proses ve depolama/dağıtım koşullarında bir değişiklik olduğunda

Raf ömrü doğrulama ne zaman yapılır?

  • Piyasaya arz edilen ürünlerin raf ömrü belirli aralıklarla test edilir ve bir değişiklik ihtiyacı olup olmadığı belirlenir. Örneğin kısa raf ömürlü bir ekmek çeşidinin sıcak ve soğuk mevsim koşullarında market rafındaki raf ömrü değişebilir. Sıcak ortamda erken küflenme sonucu müşteri şikayeti alınıyorsa, raf ömrü doğrulaması yapılarak raf ömrü daha da kısaltılabilir.

Kaynaklar:

Yazıyı Paylaş

Contact Us