Gıda ile temas eden birçok farklı çeşitte ambalaj materyali vardır. Ambalajın kendisinden gelebilecek migrasyon/ağır metal gibi tehlikelerin oluşmaması için ambalaj materyali ile ilgili nelere dikkat edilmesi gerektiğini bu yazımda belirttim.

Öncelikli olarak ambalaj tedarikçisine aşağıdakiler ile ilgili bilgi verilmelidir:

• Ambalajın gıda ile direkt temas edip etmeyeceği
• Ambalajın kullanıldığı gıda ürününün özellikleri (örneğin yüksek ya da düşük asitli, sulu, yağlı)
• Gıdanın işlenme koşulları (örneğin yüksek sıcaklıkta ambalaja dolum, ambalaj ile birlikte ürünün pişirilmesi, ambalajlı ürünün dondurulması)
• Beklenen müşteri kullanımı (örneğin gıdanın ambalaj içinde mikrodalga fırında ısıtılması, ambalaj içinde pişirme veya dondurma).

Ambalaj tedarikçisine bu bilgiler nasıl iletilmelidir?

• Yasal şartları da dikkate alarak oluşturulmuş ve yukarıdaki detayları içeren ambalaj spesifikasyonunun tedarikçiye iletilmesi

Ambalaj tedarikçisinden hangi belgeler temin edilmelidir?

• Migrasyon/ağır metal analiz raporu
• Ambalaj spesifikasyonu
• Gıdaya uygunluk deklarasyonu

Bu belgeler ne sıklıkta tedarikçiden temin edilmelidir?

• Ambalaj tedarikçisinin üretim metodu, hammaddesi, prosesi, reçetesi vb. değişmiş olabilir ve tüm belgelerini güncellemiş olabilir. Eğer herhangi bir değişiklik yoksa, tedarikçiden buna dair bir yazı alabilirsiniz. En az yılda bir tedarikçiden bilgi alabilirsiniz.
• Tedarikçinize herhangi bir değişiklik olduğunda size haber vermesi ve güncel belgeleri göndermesi gerektiğini iletiniz.

Denetimlerde gördüğüm yaygın eksikler nelerdir?

• Ambalaj malzemesinden gelebilecek tehlikelerin tehlike analizinde değerlendirilmemesi
• Tedarikçiden alınan uygunluk deklarasyonunun yeterince detay içermemesi, yasal şartı dikkate alınarak hazırlanmamış olması
• Yasal şartlarda istenen tüm analizlerin yapılmamış olması ya da tedarikçiden istenmemesi
• Tedarikçiden alınan analiz raporunun tarihinin çok eski olması (hala geçerli olduğuna dair kanıtın da tedarikçiden alınmaması)
• Fırında gıda ile ısıl işlem gören ambalajın yüksek sıcaklıkta migrasyon geçişinin olmayacağına dair bir deklarasyon ya da migrasyon test raporu kanıtı görememek
• Ambalaj spesifikasyonunun yasal şartlara uygun parametreleri içermemesi ve spesifikasyonda ambalaj tipinin belirtilmemesi (örneğin PET, HDPE gibi)
• İkincil ambalajların yüzeyindeki mürekkep vb. baskıların bir şekilde ürüne bulaşıp üründe kalıntı problemine neden olabilmesi

Gıda ile temas eden ambalajlar için yasal şartlar nelerdir?

Bunlarla sınırlı olmamakla birlikte:

• Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelik
• Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği
• Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği

Yönetmelik ve tebliğ eklerinde ambalajlardaki migrasyon ve ağır metallerin neler olduğu ve maksimum limitleri belirtilmiştir.

Eğer ürününüzü başka ülkelere satıyorsanız, satış yaptığınız ülkenin ambalajla ilgili yasal şartlarını dikkate almanız gereklidir.

Türk Gıda Kodeksi yönetmelik ve tebliğlerine www.mevzuat.gov.tr’den erişebilirsiniz.

foto link: https://www.freepik.com/free-photo/front-view-packaged-burger-fries_11630555.htm